Het juiste gebruik van een tolk

Informatie van de Vereniging van Tolken en Vertalers Gebarentaal van Franstalig België - ABILS

Voorbereiding

Ongeacht het type interventie waarvoor een tolk nodig is, is enige achtergrondinformatie essentieel voor de tolk om zijn werk goed te kunnen doen. De tolkdienst zal je vragen :

het kader van de vergadering,
de namen en functies van de deelnemers, als ze elkaar kennen.
eventuele precedenten (interviews, vergaderingen, conferenties, training, informatie, etc.),
de te gebruiken documenten (tekst, notulen, dia's, afbeeldingen, film, enz.).

Al deze gegevens moeten zo snel mogelijk worden doorgegeven aan de dienst, en indien mogelijk zelfs al bij de boeking. Hoe duidelijker en vollediger de informatie, hoe relevanter de tussenkomst van de tolk zal zijn.

Bij conferentietolken is een goede voorbereiding essentieel. De tolkendienst kan zich het recht voorbehouden om een dienst te annuleren als er geen of onvoldoende voorbereidende elementen zijn.

Beheer van fysieke ruimte en geluid

Plaats de tolk tegenover de deelnemers die de uitwisselingen in gebarentaal volgen. Noch de tolk, noch de dove deelnemers mogen tegen het licht staan,
De rol van de tolk varieert afhankelijk van het type interventie:

- Persoonlijk interview De tolk staat naast de luisteraar, iets naar achteren.
– Vergadering : de tolk zit naast de sessiemoderator. Houd er rekening mee dat de moderator zijn of haar rol moet spelen, anders kan de tolk zijn of haar rol niet spelen.
– Conferentie: de tolk op het podium staat zodat hij of zij goed zichtbaar is. Gerichte verlichting voor de tolk is essentieel, vooral als de zaal in het donker wordt gezet om documenten uit te zenden. In dit geval moet de tolk kunnen zien wat er wordt uitgezonden, rechtstreeks op het algemene scherm of, nog beter, op een voldoende grote monitor van hoge kwaliteit. Een specifieke geluidsmonitor is essentieel voor het tolken. Denk ook aan microfoons als de deelnemers waarschijnlijk zullen spreken.

Rekening houden met het tijdsverschil

Tolken, zelfs simultaan, gebeurt met een vertraging van enkele seconden. Verwacht geen onmiddellijke reacties en wees niet verbaasd als de mensen die je toespraak volgen door te tolken "laat" reageren.
Tolken overbrugt de communicatiekloof tussen twee talen en twee culturen. Soms maken culturele verschillen vertalen moeilijk of zelfs onmogelijk, en de reacties kunnen verrassend zijn:

Het is vaak onmogelijk om humor te vertalen, in welke taal je ook werkt. Wees niet verbaasd als de persoon met wie je spreekt niet reageert zoals je verwacht.
Voor de interpretatie van zeer culturele elementen zijn lange zinnen nodig. Bijvoorbeeld, alle elementen met betrekking tot muziek hebben vaak weinig weerklank voor de dovengemeenschap en omgekeerd, het Congres van Milaan of Santiago de Compostela betekenen niets voor horende mensen.
Als je specifieke termen of acroniemen gebruikt, zelfs als alle deelnemers ze begrijpen, kan de tolk je vragen om ze duidelijker te maken. Het is erg moeilijk om dingen te vertalen die niet logisch zijn.
Op dezelfde manier moeten dove mensen voorzichtig zijn met het uitleggen van de niet-standaard tekens die ze gebruiken. De namen van mensen of plaatsen moeten bijvoorbeeld gevolgd worden door hun spelling.